Expositie van Nerses Djaladian en Ayvaz Avoyan in Galerie Rudolfv

Er was vandaag een expositie van Nerses Djaladian en Ayvaz Avoyan in de Galerie Rudolfv te Amsterdam. Ik was gevraagd om iets te vertellen over de Armeense geschiedenis en hoe deze tot uitdrukking komt in de Armeense kunst. Het mooie (en ook het tragische) van deze expositie was dat deze tot stand is gekomen na het overlijden van Ayvaz Avoyan; de persoonlijke leermeester van Nerses Djaladian. In deze zin was deze expositie een hernieuwde ontmoeting van een leermeester en zijn leerling. Het mooie (en tragische) was ook dat hier onbedoeld een tweede en derde generatie genocide overlevenden gezamenlijk geëxposeerd werden. Nerses Djaladian, een jonge en aanstormende schilder, die in zijn subtiele pennenstroken het Armeens-zijn in al zijn complexiteit weergeeft. En Ayvaz Avoyan, een tweede generatie genocide overlevende, die in zijn uitingen explosiever en abstracter was.

De zaal van Ayvaz Avoyan:

De zaal van Nerses Djaladian:

Het was mijn (onmogelijke) taak om deze twee verschillende schilders met elkaar te verenigen en tegelijkertijd iets te vertellen over de complexe en gewelddadige verleden van de Armeniërs. Ik kon eigenlijk niets anders doen dan terug gaan naar de schilderijen en proberen uit te leggen hoe, vanuit een antropologisch standpunt, het verleden maar ook het heden (alsof deze nooit aan elkaar zijn verbonden) wordt uitgebeeld. In explosies. In kleuren. In complexe symmetrieën. In strepen die botsen en elkaar zijdelings kruizen. In tranen van bloed.

Ik heb getracht uit te leggen dat het gewicht van het verleden in de schilderkunst terugkomt. Zowel de kracht, schoonheid en de duur van dit verleden, als de gruwelijkheden die niets anders dan in beelden kan worden uitgedrukt. Woorden verliezen hun betekenis, waar slechts beelden kunnen bestaan. Ik vergeleek hun werken dan ook met de abstracte en surreële werken van Arshile Gorky; een eerste generatie genocide overlevende. Die ook het onbesproken verleden in kleuren verwoord had...

Hier, tussen al deze schilderijen, zien we het Armeense verhaal. Een verhaal in kleuren. Gezichtloos. Strepen. Hier zien we het sterven en het leven. Het lijden en herrijzenis. En schilderen, ja schilderen, om herrezen te worden...

Voor de website van Ayvaz Avoyan: zie link.

Voor de website van Nerses Djaladian: zie link.